Diplomayı Bastık, Liyakati Astık!

Türkiye’de artık “Diploman var mı?” diye sormuyoruz. Sorma şeklimiz değişti: “Diploman orijinal mi, yoksa Photoshop mu?”

Sahte Diploma: Yeni Nesil Milli Sporumuz

Eskiden futboldu milli tutkumuz, şimdi diploma sahtekârlığı. Eskiden gençler halı sahada koştururdu, şimdi “2 haftada lisans, 1 ayda yüksek lisans, doktora da bonus!” yazan ilanlarla hayaller kuruyorlar.

Yani düşünün, adam/firma/çete sana diyor ki: “Hiç okula gitmeden mühendis yapayım seni. Hatta iki diploma al, biri yedek dursun.” Hangi akıl bunu kabul eder dersiniz? Maalesef çoğu. Hem de sevinerek!

Sahte Mühendis mi? O da Bir Şey mi!

Düşünün… Sahte mühendisin yaptığı köprüyü geçiyorsunuz, altında “Photoshop’la çizilmiştir” yazmalı aslında. Veya sahte doktora gidiyorsunuz, adamın diploması Azerbaycan’da kurulmamış bir üniversiteden, ama reçetesi “ölüm garantili.”

İşte bu yüzden artık hastaneye değil, şansa gidiyoruz. Biraz dua, biraz nazar boncuğu, biraz da vitamin takviyesiyle yaşıyoruz.

Eğitim Kurumu mu, Diploma Matbaası mı?

Bazı “üniversiteler” var ki, sabah kayıt olsan, akşam mezuniyet kepini fırlatıyorsun. Diplomayı kap, sonra gelsin doçentlik! “Bilimsel makale?” O da hazır, ChatGPT’ye yazdırıp “Nature” havası veriyorlar. Akademik yükselme mi dediniz? E-Devlet’ten “yükleniyor…”

Liyakat mı? O da Hangi Bölümde Okutuluyor?

Liyakat artık CV’ye yazılınca garip kaçıyor. “Çalışkan, dürüst, adil, liyakat sahibi” diye birini gören insan kaynakları direkt “Bu sistem dışı, riskli biri” diyerek eliyor. Şaka değil bu arada; liyakatlıysan göz devirmeye alışmalısın.

Mezun Olmadan Mezun Olmak

Bir zamanlar öğrenciler yıl uzatınca üzülürdü, şimdi öğrencilik yapmadan mezun olunca seviniyorlar. Ders, sınav, tez mi? Yok canım! Onlar artık “eski model başarı” yolları. Şimdi başarı, diplomayı yazıcıdan çıkarmakla başlıyor.

Ne Yapmalı?

1. Diploma Doğrulama Sistemi: Her diplomaya bir QR kod! Tıkla, diploman gerçekten var mı, öğren.

2. Sahtekârlara Netflix Belgeseli: Bari utanmazlarsa ünlü olurlar.

3. Liyakate Saygı Festivali: Gerçek mezunlara plaket, sahtekârlara kelepçe!

4. Toplumsal Tersine Psikoloji: “Diploman sahte mi?” diye sorunca insanlar “Yok ya gerçek, vallahi!” diye savunmaya geçsin.

Sonuç: Gerçekleri Okuyamayan Toplum, Sahteyle Mezun Olur

Unutmayalım, sahte diplomayla yalnızca birey kandırılmaz. Kurumlar çürür, sistem çöker, toplum çöplüğe döner. Diplomayı bastık, liyakati astık… Ama bu gidişle geleceği de askıya alacağız gibi duruyor.

O yüzden sevgili okur, çocuğun ilkokulu bitirdiğinde araya torpil koyma. Üniversite sınavına girsin, okusun, emek versin. Çünkü sahte diploma birini “okumuş” gösterir… Ama gerçekte kimseyi bir yere götürmez.

Eğitim Danışmanı Abdullah Basmacı